დავით გურამიშვილი - დავითიანი - თამაზ-ხანისაგან შამახიისა და განჯის აღება და ოსმალოსაგან თიფლისის დაცლა

497

აწ მოგითხრა ნადი-ყული ან ვინ იყო, რისა მქნელი;

იყო ერთი თარაქამა ელთა თავი ხვარასნელი,

იმის გამო შაჰ-თამაზმა მიიყენა საქმე ძნელი,

თვისის ნებით, მისის ხელით გარდაიცვა ყელზე წნელი.

498

ასე რომე შაჰ-თამაზმა საქმე ასე მოიგვარა,

ლოთობა და მეძაობა მეტად დიდად შეიყვარა,

მისად წამლად ნადი-ყული, ვით ბრმამ, წინა აღიმძღვარა,

ბეჭედი და სახელმწიფო, ჯარი სულ მას მიაბარა.

499

თვით იმ საქმით ნებიერად ჯდა განცხრომით, ამო შვებით, -

მოიფონა ხრმალ-კაპარჭი, მშვილდთ საბელი ქმნა მოშვებით,

მისგან ხნარცვში უკუ-ვარდა, აღარ იქმნა ამოშვებით.

მაშინდელნო სისხლთა ტბანო, აწ როდის-ღა აღმოშრებით?!

500

ეს გაუშვათ, იგივე ვსთქვათ, რაც გაეწყოს ბოლო თავსა,

კარგი წვითგან დავანელოთ, ცეცხლი მოუბოლოთ ავსა.

ღმერთი კარგსა რად უზემდა მას ბილწს, მეძავს და მლოთავსა?

ავის მქნელსა ავის საქმით ღმერთი საქმეს მოურთავსა.

501

რა ნადი-ყულ შაჰ-თამაზსა საქმის თავი ვერ უნახა,

დაიჭირა, დაპატიმრა, დარაჯას ქვეშ შეინახა;

გათამამდა ნადი-ყული, თოფი მართა, ხმალი ჩალხა,

მოუქნივა წინაღმდგომთა, განადინა თავში ჩახა.

502

ნადიყულობა განაგდო, მან დაირქო თამაზ-ხანი:

დაიმონა ყიზილბაშნი, ვითა მგელმან ცხვარნი, თხანი;

განიმრავლნა ბეგლარ-ბეგნი, ყულ-ნოქარნი, უზბაშ-ხანი,

გაიკეთა მეტად კარგი მან თოფხანა, ჯაბახანი.

503

რა თამაზ-ხან შაჰ-თამაზსა ამისთანა საქმე უყო,

იმისთანას ღალატითა ყელზე გარდააცვა გულყო;

ორმო-ბნელში ჩაგდებულსა თავი აღარ ამოუყო,

ყოვლს ხელმწიფეს აცოდინა, თავი თვისი საცნაურ-ყო.

504

რუსეთს გაგზავნა დესპანი, სიტყვა მისწერა ასეთი:

"ჩვენ თქვენის ტახტზედ დაჯდომით თვისის წყალობით გვცავს ღმერთი,

მოკვდა შაჰ-თამაზ ყეენი, მას შვილი დარჩა არც ერთი,

სახელად ვირქვი თამაზ-ხან, მე დავიჭირე სპარსეთი".

505

მას, თამაზ-ხანის დესპანსა, სახელად ერქო ხულუფა,

მისცეს მას დიდი პატივი პეტრებუხს, კარგი ულუფა,

იმან სცნა ვახტანგ მეფისა საქმე და განძრახულობა,

ვინც უთხრა, კარგად ვერა ქნა იდუმალთ დამარხულობა.

506

ხულუფას უთხრეს: - ვახტანგ თქვა - "მე წავახდინო სუხავი,

ის არის ჩემის ქვეყნისა დამწველი, ცეცხლით მხუხავი;

შამახიაში ყუმბარა ვყარო მეხისებრ მქუხავი,

თუ ღმერთმან ეგ კი მაღირსა, სხვა რა მაქვს შესაწუხავი!"

507

მეფე რომ გაღმით წაბრძანდა, ხულუფამ გზავნა ჩაფარი;

მისწერა წიგნი თამაზ-ხანს, გაიმაგრეო საფარი,

აწ ვახტანგ მეფემ საომრად აიღო ხმალი და ფარი,

განძრახულობა არს მისი შამახიაზე ფარფარი.

508

თამაზ-ხანს ესმა, ეოცა, იქმნა მკბენელი ნეკისა,

სუხავის ჯარი მან შექმნა, ვით ისომ ამალეკისა,

ჯერ შამახია დალაშქრა, ქვეყანა მოსპო ლეკისა.

კვლავ ხმა ასმინა განჯასა ოსმალოს კართა რეკისა.

509

ერთს დღეს თამაზ-ხან თავის ჯარს მიუძღვა ასე ხერხითა

ათი-ათასი ათასთა განასრესინა ფეხითა:

განჯის კარები დამუსრა ზალაყინისა ჯეხითა,

თიფლისი ნებით დაცალეს, გავლეს ბეცებით, ხეხითა.